ဖိခွါစ့ၢ်ကီးဂဲၤထၢၣ်

Ernest Hemingway (အၢနဲး ဟဲမ့ၣ်ဝ့) အလံာ်တၢ်တဲဖးထီအပူၤ ပာ်ဖျါဝဲ အတံၤသကိးလၢအီသံးဆူၣ်မးတဖၣ်ဒီးလၢတယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ဒုးဖးဒိၣ် တၢတဘျီန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ တၢ်ဒုးဖးဒိၣ် မၤဟးဂီၤတၢ် ဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်ဝဲ လိၤလိၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးတဆီမ့ၢ်ဂ့ၤ, အပူၤလီၢ်ခီမဲာ်တဖၣ် အိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်အဃိ လၢတၢ်မၤမုာ်က့ၤအသးအဂီၢ် မၤမူးအီၣ်အီမုာ်လၤတဖၣ် တၢ်ဂုာ်လဲၤဖျိကွၢ်တဖၣ်, ဒီးတၢ်ဟးအိၣ်ဟးမံတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးကမၤဘျါက့ၤ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ထီဘိန့ၣ် တၢ်အီသံးမ့ၢ် တၢ်တမံၤဘၣ်ဆၣ် တၢ်သးခုတအိၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ် နီတဂၤဘၣ်.

ဟဲမ့ၣ်ဝ့ အလံာ်အခိၣ်တီ ‘The Sun Also Rises’ (မုၢ်ဟဲထီၣ်စ့ၢ်ကီး) အိၣ်ဟဲလိၤလိၤ ဖဲ စံၣ်တဲၤတဲ ၁:၁ န့ၣ် စီၤပၤရှလိၤမိၤ ပာ်ဖျါလီၤအသး ဒ်အမ့ၢ် ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂ ပာ်ဖျါဝဲ လၢ အမၤလိန့ၢ် “တၢ်ခဲလၢာ် မ့ၢ်တၢ်ကလီကလီ”,ဒီးလၢ အဆၢဖိ ၃ အပူၤသံကွၢ်ဝဲ “ပှၤကညီဖိလၢ အမၤတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်အန့ၢ်ဘျုးတၢ်မနုၤလဲၣ်”…

တၢ်ဟ့ၣ်လီၤသးလၢကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး

ဖဲ ၁၉၅၁ နံၣ်န့ၣ်, ကၠိစဲး စတၤလ့ (Joseph Stalin) ဒ်သိးကကတီၤဃာ် အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အဂီၢ်, အကသံၣ်သရၣ် ဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤလၢ ကမၤစှၤလီၤ အတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤပၢဆှၢ ဆိၣ်ဘံယဲး ယူနယဲၢ် (Soviet Union) တဂၤအံၤ ဆှိးထီၣ် ကသံၣ်သရၣ် ဒ်ပှၤကွၢ်ဟုၣ်ကွၢ်စုးတၢ်, ဒီးမၢပှၤဖီၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤပၢဆူၣ်ပၢစိးတၢ်တဂၤအံၤ, မၤနးမၤဖှီၣ်ပှၤအါဂၤ လၢတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤအပူၤ အဃိ တၢ်လၢအမ့ၢ်အတီန့ၣ်တူၢ်လိာ်ဝဲတသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်အမၤတ့ၢ်ဝဲ တလီၢ်လီၢ်အသိး, အဝဲပဲာ်ပျီသုးကွံာ် ပှၤလၢအစံးကတိၤပာ်ဖျါ တၢ်အမ့ၢ်အတီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ, တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ မၤနၢၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. စတၤလ့ သံဖဲ ၁၉၅၃ နံၣ်န့ၣ်လီၤ.

ယံး ၃၈:၁-၆, ၄၀:၁ အပူၤပာ်ဖျါဝဲလၢ ဝံယံးရမံယၤ ဘၣ်တၢ်တၢ်ဖီၣ်အီၤ, ဒီးပှၤစၢဃာ်လၢ ပျံၤသွဲ ခီဖျိလၢအတၢ်ကစီၣ်တဖၣ် နးဝဲဆူၣ်ဝဲဒိၣ်မး, တၢ်ကမၤအသးနီၢ်နီၢ် လၢဝ့ၢ်ယရူၤရှလ့ၣ် အဂ့ၢ်န့ၣ် ဝံယံးရမံယၤစံးဘၣ် ယူဒၤအစီၤပၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဃိန့ၣ်လီၤ. ယံး ၃၈:၂၀ အပူၤန့ၣ်,…

ခီၣ်ဖံးဘူး(စ) (Boots) လၢအမၤဂ့ၤတၢ်ဘူၣ်တၢ်တီၢ်

တၢ်စဲၤခံလံလၢ, ထီ(မ) (Tom) အဂီၢ်, ဖဲအသ့ၣ်ညါ တၢ်သီၣ် ‘ထဲး’ အကလုၢ် လၢအခီၣ်ဖံး (ဘူး)အဖီလာ် လၢပှၤသုးဖိသိးဝဲန့ၣ်ဒီး အစုခုၣ်ခီၣ်ခုၣ်ဘၣ်အသး, လၢသးသ့ၣ်ညါတၢ်အပူၤ အဝဲစံၣ်ဖုးခီယံၤထီၣ် အသးန့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိာ်လၢ အမၤသံတၢ်သ့လၢ အိၣ်ခူသူၣ်အသးလၢဟီၣ်ခိၣ်လာ်အံၤ တပိၢ်ဖးဘၣ် န့ၣ်လီၤ. လၢခံတၢ်လီၢ်ဖဲန့ၣ် ပှၤတဖုလၢ ကဘၣ်မၤပျီကွံာ် မ့ၣ်ပိာ်တဖၣ် ခူၣ်ထုးထီၣ် ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိာ် လၢအဃၢ ၈၀ ပီၣ် လၢတၢ်ပိၣ်ဖးအသဟီၣ်ဆူၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ထီ(မ) သိးဝဲအသုးခိၣ်ဖံးဘူးန့ၣ်တုၤ အဟးဂီၤ ယာ်မူာ်ယာ်ဖျ့တစုန့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲ “ယခီၣ်ဖံးဘူးလၢအမၤဂ့ၤယတၢ်ဘူၣ်တၢ်တီၢ်” န့ၣ်လီၤ.

ထီ(မ) ဟံးဃာ် တ့ၢ်ဝဲခီၣ်ဖံးဘူးအံၤ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်လၢ အဒုးကဲထီၣ် တၢ်သ့ၣ်နီၣ်တမံၤလၢ ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်တၢ်သံဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တလီၢ်လီၢ်န့ၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်ဘၣ် တၢ်လ့ပစီ ခီဖျိလၢဆိကမိၣ်တၢ်မၤအသးတမံၤမံၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢ “အဘူၣ်အတီၢ်ဂ့ၤ” မ့တမ့ၢ် “တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ” လၢနီၢ်သးတၢ်နာ်တကပၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲပအၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ် တၢ်လီၤပတြၢၤတမံၤမံၤ- တၢ်ပနီၣ်တထံၣ်ထံၣ် ဒၣ်လဲာ်, ဒ်အမ့ၢ် ယွၤအတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအဂံၢ်ထံး…

ကြၢးလၢ ပပိာ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအခံကစီဒီဧါ

ရိန့း (Ronit) အိၣ်ဖျဲၣ်ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤအဲၣ်ဘူၣ်ထူဘါယွၤ အဒူၣ်ဖိထၢဖိဘၣ်ဆၣ် တမ့ၢ်လၢ ပှၤခရံာ်ဖိ ဟံၣ်ဒူၣ်ဃီထၢဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်စံးကတိၤနီၢ်သးတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဂ့ၢ်အကျိၤန့ၣ် တၢ်လီၤသးစဲတအိၣ်, ဒီးစံးကတိၤဝဲဒ်ပှၤမၤလိတၢ်ဖိအသိးန့ၣ်လီၤ. ရိန့း စံးဝဲလၢ “ယဃ့ထုကဖၣ်ကယဲၢ်တၢ်ထုကဖၣ်အလံာ် ခဲလၢာ်, ဘၣ်ဆၣ်ယတဒိးန့ၢ်တၢ်စံးဆၢ လၢကစၢ်ယွၤအအိၣ်န့ၣ်ဘၣ်” လီၤ.

အဝဲစးထီၣ်မၤလိလံာ်စီဆှံ, ဒီးတဆီဘၣ်တဆီ စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဒ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤကစၢ် တဂၤန့ၣ်လီၤ. ရိန့း ပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤအကတီၢ်, ပာ်လီၤအသး လၢကစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအဂ့ၢ် “လၢ ယသးပူၤယနၢ်ဟူဘၣ်တၢ်ကလုၢ်သီၣ်ထီၣ်ဖျိဖျိဖျါဖျါ, ‘နနၢ်ဟူတ့ၢ်လံ, နထံၣ်တ့ၢ်လံ, လၢလၢပှဲၤပှဲၤလံ. အကတီၢ်အံၤမ့ၢ်နကဘၣ်စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်’ န့ၣ်လီၤ.” ဘၣ်ဆၣ် ရိန့း ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်ကီ, ဟဲခီဖျိလၢအပၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤ “ယပၢ်စံးဆၢမၤဆၢတၢ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်သိး ဘဲးစူဘံယဲး (Vesuvius) ကစၢၢ်မ့ၣ်အူပိၢ်ဖးန့ၣ်လီၤ.”

လူၤ ၁၂:၂၅ ပာ်ဖျါဝဲ ဖဲလၢကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအကတီၢ်, ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်လူၤပိာ် အခံန့ၣ်လီၤ. ပှၤဂီၢ်မုၢ် တဖၣ် မ့ၢ်လူၤကွၢ်ဃုတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါဘၣ်ဆၣ်, မ့မ့ၢ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ် လူၤကွၢ်ဃုအပျဲၢ်အဘီၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအံၤတၢ်ကဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အပျဲၢ်အဘီၣ်စံးတၢ်န့ၣ်…

ယမ့ၢ်မတၤလဲၣ်

ကံၣ်စိၣ်ဘိၣ် (Kizombo) ဆ့ၣ်နီၤကွၢ်မ့ၣ်အူပူၣ်, ဒီးဆိကမိၣ်ဝဲ တၢ်သံကွၢ်ထံထံဆးဆး “ယတၢ်အိၣ်မူ အပူၤ ယမၤဝံၤတၢ်ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ် မ့ၢ်အိၣ်တမံၤမံၤဧါ,” လၢအတၢ်အိၣ်မူအဂီၢ် မ့ၢ်တၢ်သံကွၢ်အကါဒိၣ် တထံၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်စံးဆၢဟဲထီၣ်ချ့မးလီၤ. တၢ်လီၤတိၢ်လီၤဆီတအိၣ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်. ဟဲက့ၤကဒါဆူ တၢ်လီၢ်လၢအအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲ, ဒီးနုာ်လီၤသိၣ်လိတၢ်လၢကၠိ, ကၠိလၢအပၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်လၢပှၢ်မုၢ်ကနၢ သ့ၣ်ပှၢ်ယိာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢးကွဲး အပၢ်အဂ့ၢ်အကျိၤလၢအဂံၢ်သဟီၣ်ဆူၣ်, လၢအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤ ဒီးလဲၤခီဖျိဘၣ် ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤ တၢ်ဒုးတၢ်ယၤခံဘျီန့ၣ်လီၤ. အဝဲဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ “ယကဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ တၢ်မၤဒ်သိးအံၤခဲလၢာ်အဂီၢ် ယမ့ၢ်မတၤလဲၣ်” န့ၣ်လီၤ.

ကံၣ်စိၣ်ဘိၣ် အသးဒ့ဒီတၢ်န့ၣ် ဖျါလီၤဂာ်ဒီးစီၤမိၤရှ့န့ၣ်လီၤ. ၂ မိၤ ၃:၁၀ အပူၤ ယွၤဟ့ၣ်လီၤစီၤမိၤရှ့ တၢ်ဖံးတၢ်မၤတမံၤ- “ယကမၢလီၤနၤဆူဖၤရိၤအအိၣ်, ဒ်သိးနကဒုးဟးထီၣ်, ယပှၤဂီၢ်မုၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ, လၢအဲၤကူပတူးအပူၤ” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁၁ န့ၣ် စီၤမိၤရှ့ စံးဆၢက့ၤ “ယဲဒၣ်အံၤ ယမ့ၢ်မတၤလဲၣ်” န့ၣ်လီၤ.

စီၤမိၤရှ့သံကွၢ်က့ၤတၢ်, လၢအတဂၢၢ်တကျၢၤအံၤဝံၤန့ၣ်, ၂မိၤ ၄:၂ ပာ်ဖျါဝဲ “ဒီးယွၤစံးဘၣ်အီၤ, တၢ်အိၣ်လၢနစုပူၤန့ၣ်မ့ၢ်မနုၤတမံၤလဲၣ်. ဒီးစံးဝဲဒၣ်,…

တၢ်စံးဆၢခဲလၢာ်

ဒ့ အဲ(န)ဟး(ဒ) ကၠူနံၣ်ယၢၣ် (Dale Earnhardt Jr.) စံးကတိၤဖျါထီၣ် ဖဲအသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ အပၢ်လဲၤသဒၣ်အီၤလံအဂ့ၢ်န့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်လဲၤထီဖျိ နးနးကျံးကျံးလၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ့ အဲ(န)ဟး(ဒ) စံနယၢၣ် (Dale Earnhardt Sr.) လၢအမ့ၢ် ပှၤနီၣ်ပြၢသိလ့ၣ် ဒီးအမံၤဟူသၣ်ဖျါဒိၣ်မးတဂၤန့ၣ် ဖဲအနုာ်လီၤနီၣ်ပြၢ ဒ့တိၣ်နၣ် ၅၀၀ သိလ့ၣ်ပြၢ (Daytona 500) အကတၢၢ်န့ၣ် အသိလ့ၣ် ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးနးနးကလဲာ်, ဒီးသံဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ပြၢအံၤ. ဒ့ ကၠူနံၣ်ယၢၣ် စ့ၢ်ကီး နုာ်လီၤပြၢဝဲ န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲဒၣ် “တၢ်ကလုၢ်အိၣ်သိၣ်ထီၣ်- ယကမၤကဒီးဆူညါတသ့လၢၤဘၣ်, တၢ်တမံၤအံၤ ဟဲထီၣ်လၢယပူၤ, တၢ်ကိးပသူဖးဒိၣ် လၢအမ့ၢ် တၢ်ဖုးသံပျီၢ်သံဒီး တၢ်သူၣ်အုးသးအုး, ဒီးတၢ်ပျံၤ တၢ်ဖုးအတၢ်ကိးပသူန့ၣ်လီၤ”. တၢ်န့ၣ်ဝံၤဒီး တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ အလီၤသယုၢ်သညိတမံၤမ့ၢ်ဝဲ “ဆူညါ ယကဘၣ်မၤတၢ်အံၤ ထဲယတၢ်ဒၣ်ယဲဧိၤန့ၣ်လီၤ”.
အဲ(န)ဟး(ဒ) ကၠူနံၣ်ယၢၣ် စံးဝဲ “တၢ်အိၣ်ဒီးပၢ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ် တၢ်အိၣ်ဒီးလံာ်ကွဲးနီၣ်ဖိတဘ့ၣ် န့ၣ်လီၤ.…

ဝံတဖၣ်အတၢ်ကစီၣ်

၁၉ဝ၆ နံၣ် World Series ဖျၢၣ်ဒိတၢ်လိာ်ကွဲ တချုးစးထီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ၦၤကွဲးတၢ်လိာ်ကွဲအဂ့ၢ် ဟယူး ဖိၤလၤတၣ် (Hugh Fullerton) ပာ်ဖျါဆိအတၢ်ထံၣ်လၢအၦဲၤဒီး တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲ Chicago Cubs, တၢ်လိာ်ကွဲဖျၢၣ်ဒိတဖု, ပှၤမုၢ်လၢ်လၢအကမၤနၢၤတၢ်န့ၣ်, ကမၤနၢၤဝဲဒၣ်ထဲ တၢ်လိာ်ကွဲ ခံဘျီတဘျီ, ဒီးတၢ်ပြၢတၢဒီးသၢန့ၣ် တမၤနၢၤတၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးတၢ်ပြၢလွံၢ်ဘျီတဘျီန့ၣ် ခီဖျိလၢတၢ်စူၤအဃိ ပှၤတလိာ်ကွဲဘၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်အစံးဝဲအသိး, ဘၣ်ဝဲဒၣ်ခဲလၢာ် န့ၣ်လီၤ. လၢခံ, ဖဲ ၁၉၁၉ နံၣ်န့ၣ် အဝဲအတၢ်သ့ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်န့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်, လၢ World Series တၢ်လိာ်ကွဲပြၢအပူၤ ၦၤလိာ်ကွဲတၢ်ဖိတနီၤ တူၢ်ရှူအသးန့ၣ်လီၤ. ဖိၤလၤတၣ် ဆိကမိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ် ကျိၣ်စ့လၢ ၦၤတၤကျိၣ်တၤစ့တဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲဘၣ် တၢ်နံၤဘၣ်ဖၣ်လဲအီၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်တဘျီအံၤစ့ၢ်ကီး, အဝဲတယာ်ဆိတၢ်န့ၣ် ဘၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖိၤလၤတၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ဝံဘၣ်, မ့ၢ်ဒၣ်ၦၤကူၣ်သ့တဂၤလၢ အဃုသ့ၣ်ညါမၤလိ တၢ်အုၣ်သးန့ၣ်လီၤ. ဝံယံးရမံယၤမ့ၢ် ဝံအမ့ၢ်အတီ လၢအတၢ်စံးကတိၤဆိတၢ်တဖၣ် လၢထီၣ်ၦဲၤထီၣ်ဝဲထီဘိန့ၣ်လီၤ. ယံး…

ကယဲၢ်တၢ်ခဲလၢာ်လီၤမၢ်ကွံာ်

တၢ်နးန့ၢ်ဒံး တၢ်မၤအသး တၢ်ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်တၢ်လၢအဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်န့ၣ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ တၢ်တ့တိၤတဖၣ်, တၢ်သ့ၣ်နီၣ်လၢၢ်ထူၣ်တဖၣ်, ဒီးတၢ်သူၣ်ထီၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်အဃိ ဆံစၢ် (CESAR) ကဲထီၣ်ပှၤကဲဒိၣ်တဂၤဒီး အဲၣ်ဒိးစးထီၣ်မၤဝဲ တၢ်ဖံးတၢ်မၤအသီ တခါန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ဆံစၢ် ဆါကွံာ်ပနံာ်တၢ်ကၤတၢ်မၤလၢအမၤဝဲအခီၣ်ထံးတခါန့ၣ် ဒီးတချုးစးထီၣ်မၤတၢ်မၤအသီန့ၣ် အကျိၣ်စ့ တဖၣ်ဟ့ၣ်လီၤအးလီၤပာ်ဝဲလၢစ့တၢးပူၤန့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် ကမျၢၢ်စ့တၢးတဖၣ်အပူၤ ကယဲၢ်တၢ်အိၣ်ခဲလၢာ်, ဘၣ်တၢ် ဟံးန့ၢ်ဆူၣ်လၢ ထံကီၢ်ပဒိၣ်အဃိ, တၢ်လၢဆံစၢ်ဃုပာ်ဖှိၣ်အစုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်ခဲလၢာ်လီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲလၢ တၢ်တဖျးမဲာ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်တတီတလိၤလၢအကဲထီၣ်အသးအံၤ ဆံစၢ်တထံၣ်ဝဲဒ်တၢ်တမံၤလၢ အကဘၣ်ကအုကစွါဝဲန့ၣ်ဘၣ်. ဖဲအလီၢ်န့ၣ် ဆံစၢ်ဃ့ယွၤလၢ အကနဲၣ်ဆှၢအီၤခါဆူညါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲစးထီၣ်မၤကဒီးတၢ်အသီတဘျီန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဆၢကတီၢ်အၢအၢသီသီတကတီၢ်အပူၤ စီၤယိၤဘးအတၢ်လီၤမၢ်န့ၣ်တမ့ၢ်ဝဲထဲအတၢ်ထူးတၢ်တီၤတဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ယိၤဘး ၁:၁၃-၂၂ ပာ်ဖျါဝဲ စီၤယိၤဘး အဖိတဖၣ်ဒီး အကုၢ်,အခ့အပှၤတဖၣ်ခဲလၢာ်ဃၣ်ဃၣ် တၢ်လီၤမၢ်ကွံာ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ယိၤဘး ၂:၇-၈ အပူၤစံးဘၣ်ပှၤလၢ ဖဲအကတၢၢ်န့ၣ် စီၤယိၤဘးအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့စ့ၢ်ကီး ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤယိၤဘးစံးဆၢဝဲလၢ ဖဲယိၤဘး ၁:၂၀-၂၁ အပူၤ “ယဟဲထီၣ်လၢယမိၢ်အဒၢလီၢ်အပူၤန့ၣ်အိၣ်ဘ့ၣ်ဆ့, ဒီးအိၣ်ဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ်ယကက့ၤက့ၤဖဲန့ၣ်လီၤ. ယွၤဟ့ၣ်လီၤတၢ်, ဒီးယွၤဟံးထီၣ်ကွံာ်တၢ်, မ်ယွၤအမံၤဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအီၤတက့ၢ်” အံၤန့ၣ် မ့ၢ်တ့ၢ်လံတၢ်ဟ့ၣ်ဒိတမံၤလၢတၢ်ကိးဆၢကိးကတီၢ်ဒဲးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.…

တၢ်အုၣ်သးတဖၣ်

ဟဲနရံၣ် ဝး(ဒ)စဝီး(သ) လီ(န)ဖဲလိ(Henry Wadsworth Longfellow) {၁၈၀၇-၁၈၈၂} ကွဲးဝဲထါဖိတယုၢ် “တၢ်အုၣ်သးတဖၣ်”အပူၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ကုၢ်အကဘီလီၤဘျၢတခိၣ် အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သးအုးအပူၤ လီ(န)ဖဲလိ ကွဲးဝဲ “ပှၤကညီတဖၣ် ဘၣ်တၢ်စၢဃာ်ဒီးထးသွဲပျံၤ, အိၣ်တ့ၢ်ထဲ အဃံဒီးအဖံးဘ့ၣ်” မ့ၢ်တၢ်ပာ်ဖျါ ကုၢ်တဖၣ်လၢပဂံၢ်ဒွးတန့ၢ်, ပတသ့ၣ်ညါအမံၤတဖၣ် တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ် တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ထါအကတၢၢ်တဆၢအပူၤ ပကဖးဘၣ် “ကုၢ်တဖၣ်အတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်, ကွၢ်စိလီၤတၢ်လၢ ပျုၤပူၤ, ကိးပသူထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ တၢ်သွၣ်ခိၣ်လၢအမံၤတအိၣ်, ပမ့ၢ်ပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်အံၤန့ၣ် စံးကတိၤပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်တဖၣ် ဆူမတၤတဖၣ်အအိၣ်လဲၣ်. တၢ်အုၣ်အသးလၢအကလုၢ် တသီၣ်တဖၣ်အံၤ တကဲထီၣ်တၢ်ကလီကလီဘၣ်န့ၣ်ဧါ.

ပှၤအုၣ်အသးလၢအထံၣ်သ့ၣ်ညါတၢ်ခဲလၢာ် အိၣ်ဝဲတဂၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤကၤယံၣ်မၤသံအပုၢ်စီၤဟ့းဘ့းလးဝံၤ, ပာ်မၤအသးဒ်သိးတၢ်တမ့ၢ် တၢ်နီတမံၤန့ၣ်လီၤ. ၁မိၤ ၄:၉-၁၀ အပူၤ ကစၢ်ယွၤသံကွၢ်အီၤ အပုၢ်အဂ့ၢ်ဒီး စံးဆၢဝဲဒ်သိးတၢ်တဘၣ်ဃးအီၤ, “ယမ့ၢ်ပှၤကွၢ်ယပုၢ်ယဲဧါ” န့ၣ်လီၤ. ဒီးယွၤစံးဘၣ် စီၤကၤယံၣ်, “နမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. နပုၢ်အသွံၣ်အသီၣ် ကိးထီၣ်ယၤလၢဟီၣ်ခိၣ်လာ်လီၤ. ဒီးခဲကနံၣ်အံၤ နဘၣ်တၢ်ဆိၣ်အၢကွံာ်လၢဟီၣ်ခိၣ်, လၢအအဲးထီၣ်အထးခိၣ်,…

တၢ်လိာ်ကွဲလၢ အယံာ်

ထံကီၢ်လၢ ဒ့ဘ့း (David) အိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်သနံး ဘၣ်တၢ်မၤအၢမၤနးဒီး တၢ်ထူစံၣ်ထူပှဲၤ အဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအီၣ်မၤအီတၢ် အကျိၤအကျဲၤတဖၣ်လီၤမၣ်ကွံာ် ဒီး ဒ့ဘ့း အပှၤဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဘၣ်ဃ့ၢ်လီၤပြံလီၤပြါဆူ ထံကီၢ်အဂုၢ်အဂၤန့ၣ်လီၤ. ဒ့ဘ့း အိၣ်ဆိးဝဲဒၣ်လၢ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲကဝီၤအပူၤ ၉ နံၣ်ဒီး ဘၣ်အိၣ်ယံၤဝဲဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤ အိၣ်ဒီးအီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်ဆၣ် ဖဲဘၣ်အိၣ်လီၤဖးအဆၢကတီၢ်, ဟံၣ်ဖိဃီဖိခံဂၤ သံဝဲဒၣ်အဃိ တၢ်မၤအသးလၢအဂီၢ် ဒ်အတၢ်မုၢ်လၢ်တအိၣ်လၢာ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

လၢပျၢၤပှၤအိၣ်တကလုာ် လၢအဘၣ်တၢ်ဆီၣ်တံၢ်ဆီၣ်သနံးနးနးကလဲာ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၢ်အဃိ ယွၤဃုထၢ စီၤမိၤရှ့ ဒ်သိးအကနဲၢ်ဆှၢ ပှၤတကလုာ်လၢအမ့ၢ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဒီးကဟးထီၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယွၤမၢအီၤတၢ်န့ၣ် စီၤမိၤရှ့အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဝဲလၢ တၢ်သးတဆူၣ်အပူၤဘၣ်ဆၣ် ဖဲအလဲၤဆူ ဖၤရိၤအအိၣ်န့ၣ်, ၂ မိၤ ၅:၆-၉ ပာ်ဖျါဝဲ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပှၤပၢတၢ်တဂၤအံၤ မၤဆူၣ်ထီၣ်ကိၢ်ထီၣ် အတၢ်ဆီၣ်တံၢ်ဆီၣ်သနံးတၢ်န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂ အပူၤ ဖၤရိၤစံးဝဲလၢ “ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်ယွၤဘၣ်, ဒီးယတပျၢ်စ့ၢ်ကီး…